انتخاب سرمایه‌گذار
انتخاب سرمایه‌گذار جسورانه مناسب می‌تواند عوامل متعددی از تناسب فرهنگی گرفته تا تخصص را شامل شود. یکی از راه‌های به حداکثر رساندن شانس خود برای انتخاب شرکت مناسب این است که قبل ازآغاز فعالیت رسمی تامین مالی و جذب سرمایه‌گذار، زمانی را صرف تحقیقات و انتخاب گزینه مناسب همکاری کنید.
اگر کسب‌وکار شما در مرحله‌ای است که مناسب جذب سرمایه جسورانه می‌باشد، احتمالاً تا به حال تجربه‌ی ارائه پیشنهاد به سرمایه‌گذاران را داشته‌اید و در مورد اینکه به دنبال چه نوع Venture Capital هستید، ایده‌ای دارید. این کار مستلزم تحقیق کامل و شبکه‌سازی می‌باشد و هیچ میانبری برای یافتن سرمایه‌گذار مطابق با خواسته‌های شما وجود ندارد.
اکنون چگونه می‌توانید شرکای مناسب VC را شناسایی کنید؟
#1 باحرفه ای ترین VC که می‌توانید همکاری کنید – اما در مقایسه شرکت‌ها زیاده روی نکنید.
پس از سرمایه، با ارزش‌ترین امتیاز یک VC برای استارتاپ شما اعتبار و به عبارتی ” اثبات اجتماعی ” است. وجود یک سرمایه‌گذار جسورانه‌ی معتبر در هیئت مدیره شما می‌تواند تأثیر زیادی بر کسب و کار شما داشته‌باشد؛ از جذب استعداد‌های برتر در یک بازار رقابتی گرفته تا ایجاد اطمینان در مشتریان بالقوه‌ای که ممکن است درصورت عدم وجود این شراکت، مایل به همکاری با شما نباشند.
در یک اکوسیستم استارتاپی، Venture Capitalهای زیادی وجود دارد که به طورکلی در سه سطح قرار می‌گیرند:
- سطح ۱: ۱۵-۲۰ درصد سرمایه‌گذار برتر – آن دسته از سرمایه‌گذارانی که به طور مداوم سرمایه‌های کلان جمع‌آوری می‌کنند و در گذشته از چند استارتاپ موفق و بزرگ حمایت کرده‌اند. در کنار این دست از شرکت‌ها، صندوق‌های جدیدی که کارآفرینان مشهور با اعتبار شخصی خود را‌ه اندازی کرده‌اند نیز می‌توانند سطح اعتبار مشابهی را برای شما به ارمغان بیاورند.
- – سطح ۲: ۲۰ تا ۲۵ درصد صندوق بعدی – شرکت‌هایی کوچکتر با موفقیت متوسط در گذشته که چند استارتاپ موفق را در پورتفوی خود دارند.
- -سطح ۳: سایر صندوق‌ها.
هدف شما واضح است: به با حرفه‌ای ترین سرمایه گذاری که ممکن است کار کنید. اما پس از شروع همکاری بر روی تصمیمات مهم‌تر تمرکز کنید. هر شرکتی سعی می‌کند شما را متقاعد کند که نسبت به سایر شرکت‌های اکوسیستم مزیت بیشتری به شما ارائه می‌دهد. به خاطر داشته باشید که رتبه‌بندی صندوق‌های جسورانه سیال است و همچنین مرز مشخصی ندارد و شرکت‌های موجود در یک ردیف خاص تفاوت چندانی با هم ندارند.
#2 شریک، شریک، شریک
فرض کنید از شریک A در شرکت X و شریک B در شرکت Y پیشنهاداتی دارید. اگر هر دو شرکت به طور کلی در یک ردیف هستند، به جای مقایسه شرکت X با شرکت Y، زمان خود را بر روی مقایسه شریک A با شریک B متمرکز کنید.
دلیل آن ساده است: آن شریک سال‌ها در هیئت مدیره شما خواهد بود. تأثیر او بر مسیر شرکت شما بسیار بیشتر از صندوق منتخب خواهد بود.
به خاطر داشته باشید که جذب سرمایه مشابه استخدام یک کارمند نیست. زمانی که با کارمندتان با مشکل مواجه شوید، شما قادر خواهید بود آن فرد را اخراج کرده و یا عملکرد او را اصلاح کنید. در مورد شریک VC شما که عضوی از هیئت مدیره خواهد بود چنین چیزی عملی نیست. تغییر شریکی که در هیئت مدیره قرار دارد تقریباً غیرممکن است؛ به احتمال زیاد شما مجبور خواهید بود در طول زندگی شرکت خود با آن فرد زندگی کنید.
#3 به دنبال “مؤمنان” باشید.
بسیاری از اوقات، یک VC سرمایه‌گذاری در شرکت شما را پیشنهاد می‌دهد چرا که سرمایه گذاری در شرکت شما یک فرصت ویژه است. بهتر است از مشارکت با چنین سرمایه‌گذارانی اجتناب کرده و به دنبال فردی باشید که به هدف استارتاپ شما، تیمتان و خود شما ایمان داشته باشد.
سفر استارتاپی سخت است و فراز و نشیب‌های زیادی را به دنبال دارد. اکثر استارت آپ‌ها در حین حرکت مسیر خود را اصلاح کرده و یا از مسیر خود چرخش می‌کنند. شما سرمایه‌گذاران کلیدی و اعضای هیئت‌مدیره‌ای می‌خواهید که نسبت به شما به عنوان کارآفرین و عملکردتان، اعتقادی اساسی داشته باشند.
بنابراین، ازVCها بپرسید:
- چرا می‌خواهید در شرکت من سرمایه‌گذاری کنید؟
- من را از طریق گزارش ارزیابی موشکافانه‌ای ( diligence) که برای خود تهیه کرده اید، راهنمایی کنید.
اگر به این نتیجه رسیدید که گزارش دودلیجنس در بلندمدت و به خوبی سنجیده شده است، این نشانه‌ی خوبی است. در غیر این صورت، دلیل سرمایه‌گاذری آن‌ها “ترس از دست دادن” (یا FOMO) می‌باشدکه نشانه خوبی نیست.
وقتی استارتاپ شما روز‌های سخت و اجتناب ناپذیری را پشت سر می‌گذارد، داشتن مؤمنان در اطراف شما بسیار آسان‌تر از صرف وقت خود برای متقاعد کردن افرادیست که شما را باور ندارند.
#4 بدانید که آن‌ها چه نوع مشاوری خواهند بود؟
VCها فقط تامین کننده وجه نقد در شرکت شما نیستند. اغلب آن‌ها احتمالاً در هیئت مدیره شما خواهند بود و اکثریت سهام ممتاز را کنترل می‌کنند و می‌توانند بر هر تصمیم مدیریتی تاثیر گذار باشند. به دنبال آن، آن‌ها نقش مهمی در مشاوره دادن به شما و شرکت ایفا می‌کنند که می‌تواند در ساخت و توسعه کسب و کار شما کمک بزرگی به حساب آید.
اختیارات شرکای سرمایه‌گذار مشابه یک شمشیر دو لبه است و اغلب، بزرگترین عامل اختلاف بین بنیانگذاران و اعضایVC می‌باشد.
بنابراین، وقتی نوبت به ارزیابی شریک VC می‌رسد، دو بعد برای ارزیابی وجود دارد:
- آن‌ها «مشاوران نرم» هستند یا «مشاوران سخت»؟ هنگامی که شما به عنوان یک کارآفرین، از اعضای هیئت مدیره و سرمایه‌گذاران خود مشاوره و نظر می‌خواهید، برخی از VCها دوست دارند مشاوره بدهند، اما به تصمیم نهایی شما اعتماد خواهند کرد – می‌توان آن‌ها را “مشاوران نرم” نامید. برخی از VCها از شما انتظار خواهند داشت که حتی در صورت عدم موافقت با نظر آن‌ها، توصیه‌هایشان را دنبال کنید.آن‌ها را “مشاوران سخت” نامیده می‌شوند.
- “مشاور مدیر عامل واجد شرایط” یا “مشاور مدیر عامل غیر واجد شرایط. ” برخی از VCها مشاوران بسیار توانا و واجد شرایطی هستند تا در ساختن و توسعه شرکت، شما را همراهی کنند. اما همه آن‌ها اینگونه نیستند. سرمایه‌گذارانی که خودشان کارآفرینان باتجربه‌ای هستند و زمانی به عنوان مدیر عاملان بنیانگذار در جایگاه شما بوده‌اند، به وضوح واجد شرایط هستند. گاهی اوقات، VCهایی که خود کارآفرین نبوده‌اند نیز می‌توانند بسیار واجد شرایط باشند، اما قضاوت در این مورد دشوارتر خواهد بود. با این حال، تصمیم‌گیری در این مورد پیچیده نیست. از خودتان بپرسید آیا اگر این شخص در شرکت شما سرمایه‌گذار نبود، حاضر بودید او را به عنوان مشاور مستقل استخدام کنید؟
بهترین شریک VC در هیئت مدیره شما کسی است که “مشاور مدیر عامل واجد شرایط” و “مشاور نرم” باشد. دومین بهترین (و رایج‌تر) انتخاب، «مشاور مدیر عامل نه چندان واجد شرایط» اما «مشاور نرم» خواهد بود. بدترین انتخاب، همانطور که قابل حدس است، یک “مشاور مدیر عامل نه چندان واجد شرایط” و “مشاور سخت” خواهد بود. بهتر است از مشارکت با آن‌ها اجتناب کنید؛ به‌ویژه اگر در حال انتقال برخی از تصمیم‌گیری‌های کلیدی در شرکت هستید.
#5 سنجش شخصیت
شما به مدت پنج تا ۱۰ سال به عنوان شرکای تجاری با شرکای VC خود همکاری نزدیکی خواهید داشت. مطمئن شوید که آن‌ها شخصیت‌های مناسبی برای شراکت طولانی مدت دارند. سه ویژگی شخصیتی وجود دارد که باید در افراد جست‌وجو کنید:
- از نظر احساسی با ثبات باشند: دوره‌های سخت زیادی وجود دارد که باید تصمیمات سختی را در آرامش بگیرید. شرکای VC شما در آن دوران به عنوان اعضای هیئت مدیره و سرمایه‌گذاران نقش کلیدی در ایجاد فضای ثابت و آرام مورد انتظار شما خواهند داشت.
- صریح و بی‌پرده سخن بگویند: شما به افرادی نیاز دارید که صریح و بی پرده باشند. و بی‌آنکه فضای گفت و گو را متشنج کنند نظر خود را به وضوح اعلام کنند. شما افرادی را در اطراف خود می‌خواهید که به وضوح آنچه را که قرار است انجام دهند بگویند و به آنچه که می‌گویند عمل کنند.
- رفتار محترمانه و متواضعانه از خود نشان دهند: در فرآیند تأمین مالی، به دنبال نشانه‌های رفتاری هشدار دهنده در شرکای VC که بی‌ادب هستند، منیت بالا دارند یا بی‌احترامی می‌کنند، باشید. مانند کسانی که همیشه دیر حاضر می‌شوند. چرا که کار کردن با آن‌ها لذت‌بخش نخواهدبود.
